Ξεκινάμε το μεγάλο οδοιπορικό  σε μεγάλες ή μικρότερες ψυχρές εισβολές του παρελθόντος που επηρέασαν την πρωτεύουσα , αφού σας τονίσω πως οι αναφορές γίνονται ανά έτος και όχι ανά χειμώνα και όπου κριθεί σκόπιμο θα αναφερθεί και ο χειμώνας ως σύνολο.


1907: 20-21 ιανουαρίου ένας μεγάλος προσήνεμος χιονιάς με χαμηλό στη νοτιοανατολική γωνιά του αιγαίου επηρέασε την αθήνα με χιόνια μέχρι και τα παραθαλάσσια. Χιονοπτώσεις έκαναν την εμφάνισή τους ακόμα και στα παραθαλάσσια της Κρήτης. Το σύστημα επηρεάσε με σχετικά μικρής διάρκειας αλλά μεγάλης έντασης φαινόμενα τον νομό όπως φαίνεται και από την παρακάτω συνοπτική εικόνα της μέσης τροπόσφαιρας :



Την επόμενη μέρα (22 ιανουαρίου) ακολούθησε ένα από τα μεγαλύτερα κύματα ψύχους ολόκληρου του αιώνα με την ισόθερμη επιφάνεια των -20 β. κελσίου στα 850 hpa να ακουμπάει το νομό θεσσαλονίκης. Είναι πιθανό να καταγράφηκαν θερμοκρασίες ρεκόρ σε όλη την ελλάδα και ιδίως στα βόρεια.


1908:7-8 δεκεμβρίου ψυχρή εισβολή με λίγα χιόνια στα βόρεια προάστια και οριακή μικρής διάρκειας χιονόπτωση στο κέντρο της αθήνας. 24-25 ιανουαρίου λίγα χιόνια μέχρι και στο κέντρο της αθήνας. Ίδου η συνοπτική κατάσταση στην ατμόσφαιρα την 24η ιανουαρίου 12UTC :



1911 : To γνωστό σε όλους σύστημα της 8ης -11ης φεβρουαρίου του έτους αυτού , όπου σύμφωνα με το βιβλίο του ζιακόπουλου, αναφέρεται χιονόστρωση ύψους έως και 1,5 μέτρο στην Αθήνα. Παρότι η παρούσα άποψη έχει αμφισβητηθεί από πολλούς γνώστες του αντικειμένου , θα ήθελα απλώς να αναφέρω ότι με βάση την πορεία του όλου συστήματος και τη διάρκεια του είναι πιθανό να έκανε πάνω από 1 μέτρο χιόνι σε κάποια περιοχή εντός του λεκανοπεδίου. Δείτε και μόνη σας την συνοπτική κατάσταση της τροπόσφαιρας κατά την κορύφωση της κακοκαιρίας :



1921 : H ψυχρή εισβολή στις 21-24 φεβρουαρίου του έτους αυτού ήταν αρκετά "δυνατή" ωστόσο επέφερε λίγα χιόνια στην πρωτεύουσα λόγω της σχετικής απουσίας φαινομένων.

1927 : O φεβρουάριος αυτού του έτους υπήρξε αρκετά χιονοφόρος ακόμα και για την πρωτεύουσα , ενώ τα χιόνια στην κρήτη έφτασαν μέχρι τα πεδινά.

1928 : 21-27 φεβρουαρίου συνεχόμενη μεσημβρινή κυκλοφορία στην ανατολική ευρώπη επιφέρει χιόνια στα ανατολικά προσήνεμα και την κρήτη , χιόνια τα οποία κατά περιόδους έφταναν μέχρι το κύμα του νησιού σύμφωνα με το αρχείο του crete weather και με βάση την κατάσταση στην ανώτερη τροπόσφαιρα η αθήνα είναι πολύ πιθανό να δέχτηκε σημαντικές χιονοστρώσεις.

1929:
  • 8 γενάρη του έτους αυτού μας επισκέφτηκε ψυχρή εισβολή με χιόνια μέχρι και τα βόρεια προάστια της αθήνας, ενώ οι συνθήκες (πάχος ατμοσφαιρικού στρώματος 1000/500 hPa , θερμοκρασία στα 500 hpa και θερμοκρασία στα 850 hPa) επιτρέπουν οριακή χιονόπτωση χωρίς χιονόστρωση και στο κέντρο της Aθήνας.
  • 2-4 φεβρουαρίου χιονιάς πανελλαδικού χαρακτήρα , ο οποίος μάλιστα στις 4 του μήνα μετατρέπεται σε καθαρά προσήνεμος ως προς τη διάταξη. Απίστευτα τα χαρακτηριστικά του αυλώνα ως προς τις θερμοκρασίες και τα γεωδυναμικά μέτρα. Αναφέρεται ότι εκείνο το μήνα (πιθανότατα κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης κακοκαιρίας) πάγωσε ο Βόσπορος, ενώ τα χιόνια έφτασαν και σε χαμηλά υψόμετρα της Κρήτης. Η κυκλοφορία είχε συνεχή εμμονή όλο το πρώτο δεκαήμερο του φλεβάρη , κυρίως ως προς τις πολικές θερμοκρασίες που επέφερε. Ορίστε και η συνοπτική κατάσταση στις 3 φεβρουαρίου 00UTC :


1932: Πιθανότητα για κάποια χιόνια στα βόρεια προάστια της αθήνας μέσα στο διάστημα 20-25/01. Μεσημβρινή κυκλοφορία το φλεβάρη, η οποία οδήγησε σε μια αξιοσημείωτη πλην όμως σύντομη ψυχρή εισβολή, καθώς το κύριο μέρος του αυλώνα επηρέασε την τουρκία.

1933: Aξιοσημείωτη κακοκαιρία με χιόνια στις 23-24 δεκεμβρίου του έτους αυτού. Με βάση την συνοπτική κατάσταση τα χιόνια έφτασαν μέχρι και τα βόρεια προάστια της Αθήνας ενώ στο κέντρο σημειώθηκε απλή χιονόπτωση. Στο crete weather αναφέρεται ότι χιόνισε για λίγο μέσα στην πόλη των Χανίων.

1934: Τον ίδιο χειμώνα (δηλαδή '33-'34) φαίνεται πως σημειώθηκε ένας από τους μεγαλύτερους χιονιάδες της πρωτεύουσας κατά τον 20ο αιώνα. Συγκεκριμένα στο διάστημα μεταξύ 14 και 17 φεβρουαρίου του έτους αυτού σημειώθηκε έντονη ψυχρή εισβολή με χαμηλό στα δωδεκάνησα και ενδεχομένως lake effect snow στη συνέχεια. Σίγουρη χιονόστρωση ακόμα και στα παραθαλάσσια της Αθήνας και μεγάλα ύψη χιονιού στα ενδότερα του νομού . Χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης χιονοκακοκαιρίας ήταν η διάρκεια , εφάμιλλη αυτής του ιανουαρίου του 2002, ίσως μάλιστα τα χιόνια να ξεπέρασαν αρκετά σε ύψος αυτά εκεινής της απίστευτης χρονιάς. Μερικές χαρακτηριστικές εικόνες από το αρχείο :







1936:
  • Σε μια χρονιά που ίσως η πόλη της Θεσσαλονίκης να ήθελε τότε να ξεχάσει, καθώς οι απίστευτες χιονοθυελλες έθαψαν κυριολεκτικά ανθρώπους κάτω από το χιόνι, η Αθήνα πρόφτασε να δει λίγο χιόνι ακόμα και στα πεδινά κατά το πέρασμα της διαταραχής.
  • Στις 27-28 δεκεμβρίου του ίδιου έτους μας επισκέπτεται χιονοφόρο σύστημα από τη Σιβηρία, το οποίο ντύνει στα λευκά την πρωτεύουσα. Σχετικά μικρή διάρκεια υποδηλώνει το αρχείο, αξιοσημείωτα ύψη χιονιού στα βόρεια προάστια και μικρή χιονόστρωση(5-10cm) στο κέντρο της πόλης.

1941-1942: Kατά τη διάρκεια των χριστουγεννιάτικων εορτών του κατοχικού χειμώνα σημειώθηκαν σημαντικότατες ψυχρές εισβολές στη χώρα μας , οι οποίες επηρέασαν και την πρωτεύουσα με την 27η του δεκέμβρη του 41 να βρίσκει τα βόρεια προάστια και πρόσκαιρα μόνο το κέντρο της αθήνας στα λευκά και την πρωτοχρονιά του επόμενου έτους να επαναφέρει την Αθήνα στα χιόνια (αυτή τη φορά η χιονόστρωση ήταν σημαντικότερη), χιόνια τα οποία επηρεάσαν μέχρι και πεδινές περιοχές της νήσου της Κρήτης. Φυσικά ούτε αυτόν τον χειμώνα θα ήθελαν να θυμόνται οι Έλληνες καθώς χιλίαδες άτομα απεβίωσαν από το κρύο, ιδιαίτερα μέσα στην πρωτεύουσα, δεδομένων και των εθνικών συνθηκών. Πάντως οι χιονοπτώσεις έπληξαν εκείνο το χειμώνα όλη τη χώρα και ιδιαίτερα η βόρεια "έζησε" μεγάλα ύψη χιονιού.

1946: O φλεβάρης του '46 είχε την τιμητική του για τα ανατολικά προσήνεμα και την αττική , όχι πάντως στα επίπεδα που είχε επηρεαστεί ο νομός προηγούμενες χρονιές. Ωστόσο η ψυχρή εισβολή στις 16 και 17 του μήνα ήταν χιονοφόρα ακόμα και για το κέντρο της αθήνας καθώς και παραθαλάσσιες περιοχές της δυτικής Κρήτης :




1949: Στις 27 ιανουαρίου αυτού του έτους σημειώθηκε σύντομη ψυχρή εισβολή με χιόνια σίγουρα στα βόρεια προάστια και πρόσκαιρη χιονόπτωση στο κέντρο της Αθήνας.

1950: Στις 13 ιανουαρίου μίνι ψυχρή εισβολή ως προς τη διάρκεια με χιονοπτώσεις ακόμα και στα πεδινά της αττικής καθώς και στη συνέχεια της Κρήτης.


1952: Στις 7-8 ιανουαρίου σημειώνεται ψυχρή εισβολή με πιθανή χιονόστρωση στα βόρεια προάστια από τα 250 περίπου μέτρα και πάνω.

1954: Kύμα ψύχους στις 26-27 ιανουαρίου με λίγα φαινόμενα που πιθανόν να έντυσαν στα λευκά μέχρι και τα βόρεια προάστια (λόγω πιθανού ορογραφικού κυρίως υετού) και κυρίως πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.

1956:
  • Στις 29/01 σημειώνεται κακοκαιρία με χιονοπτώσεις στα πεδινά της αττικής και χιονόστρωση από τα 200μ και πάνω.
  • Κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Φλεβάρη λαβαίνουν χώρα αλλεπάλληλες ψυχρές εισβολές οι οποίες επηρεάζουν την ευρώπη αλλά και τη χώρα μας συνολικά. Η πρωτεύουσα ενδιαμέσα ντύνεται στα λευκά, ενώ στη Κρήτη σημειώνονται οι εντονότερες χιονοπτώσεις από το 1934. Το σύστημα που επηρέασε την αττική ήταν αρκετά χιονοφόρο και επέφερε σημαντικά ύψη χιονιού ακόμα και σε πεδινά του νομού.

1957: Στις 4-5 δεκεμβρίου αυτού του έτους σημειώθηκε ψυχρή εισβολή , η οποία παρότι οι θερμοκρασίες ήταν οριακές ακόμα και για χιονόπτωση, οδήγησε σε χιονόστρωση(5-10 cm) ακόμα και την πρωτεύουσα. Είναι από τις λίγες περιπτώσεις που χιόνισε με -5 με -6 στα 850 , αλλά με υποστήριξη κάτω από -30 β. κελσίου στα 500 hPa και πάχος ατμόσφαιρας 528-532 dam , οπότε και εντάσσεται στις συνθήκες χιονόπτωσης κατά Ζιακόπουλο. Ιδού η συνοπτική κατάσταση της ατμόσφαιρας στο αρχείο :




1958: Στις 26-27 ιανουαρίου λαμβάνει χώρα κύμα κακοκαιρίας με χιόνια στα βόρεια προάστια και οριακή χιονόστρωση στο κέντρο της Αθήνας.
Ιδού το σύστημα στο αρχείο του NCEP :



1959:
  • Nέο χιονοφόρο σύστημα για την αττική στο διάστημα 27-29 ιανουαρίου με σημαντικές χιονοστρώσεις ( άνω των 20 πόντων ) στα βόρεια προάστια και οριακή χιονόστρωση τα βράδια και στο κέντρο της πόλης. Πάντως η κακοκαιρία παρουσίαζε διαλείμματα ως προς την εκδήλωση των φαινομένων.
  • Mεγάλη συνεχόμενη ψυχρή εισβολή από τις 14 φεβρουαρίου έως και τις 20 του ίδιου μήνα με χιόνια κατά περιόδους στην αττική -ακόμα και στα πεδινά - καθώς και στα ημιπεδινά της Κρήτης.

1961: 20-21 ιανουαρίου ένα γρήγορο σύστημα επηρεάζει με χιονόπτωση τα βόρεια προάστια και κάποια ολιγόλεπτη νιφαδόπτωση το κέντρο της Αθήνας. Αν και η ψυχρή αυτή εισβολή ήταν πολύ καλή θερμοκρασιακά, λόγω της θέσης του αυλώνα τα φαινόμενα γενικά απουσιάζαν.

1964: Mεγάλος χιονιάς σημειώνεται στις 16-18 ιανουαρίου στην αττική, με αρκετά χιόνια ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας. Παρότι στο αρχείο φαίνεται κάπως μη ευνοική η θέση του αυλώνα γεγονός που δείχνει σχετικά μικρή διάρκεια στην κακοκαιρία ( στο επίπεδο του ενός 24ωρού), οι μαρτυρίες που υπάρχουν για το συγκεκριμένο χιόνια αναφέρονται σε σημαντικά ύψη χιονόστρωσης ( >30cm) ακόμα και μέσα στην πόλη.

1966: Iστορικός χιονιάς σημειώθηκε στην πρωτεύουσα στις 7-9 ιανουαρίου του έτους αυτού. Παρότι στο αρχείο η θερμοκρασία στα 850 φαίνεται να κυμαίνεται μεταξύ -6 και -8 β. κελσίου στα 850, τόσο η υποστήριξη στα 500 hPa όσο και το πάχος ατμοσφαιρικού στρώματος των 1000/500 hPa ( κάτω από 528 dam) αναδεικνύουν ότι χιόνιζε για πάνω από ένα 24ωρο στο κέντρο της πόλης με αποτέλεσμα -σύμφωνα και με επίσημα ιστορικά στοιχεία- το κέντρο της πόλης να ντυθεί στα λευκά με σημαντική χιονόστρωση (10-15 cm).

1967: 21-22 δεκεμβρίου του έτους αυτού σημειώνεται ψυχρή εισβολή με χιόνια μέχρι τα βόρεια προάστια της Αθήνας και πιθανή πρόσκαιρη χιονόπτωση και στο κέντρο της πόλης:



1968: Κύμα κακοκαιρίας αρχικά στις 9 ιανουαρίου ντύνει πρόσκαιρα την πρωτεύουσα στα λευκά(http://www.meteociel.fr/modeles/arch...2&map=0&mode=0 ) Νέο ακόμα δριμύτερο κύμα ψύχους και κακοκαιρίας στις 13 και 14 ιανουαρίου , με πολλά χιόνια πανελλαδικώς , ωστόσο στην Αθήνα τα χιόνια δε πρόφτασαν να κατέβουν πολύ χαμηλά λόγω της γρήγορης κίνησης του συστήματος και κυρίως λόγω της επικράτησης βορειοδυτικού ρεύματος. Πάντως τα φαινόμενα φαίνεται να είχαν εξαιρετική βιαιότητα, καθώς αναφέρονται σημαντικές χιονοστρώσεις στα βόρεια της αττικής , ενώ πρόλαβε να χιονίσει ακόμα και μέσα στην πόλη της Αθήνας αλλά και των Χανίων, δυστυχώς και πάλι για λίγες μόλις ώρες.

1974: Στις 13-14 ιανουαρίου διαπιστώνουμε ψυχρή εισβολή σύμφωνα με το αρχείο με τα χιόνια να κάνουν την εμφανισή τους σίγουρα μέχρι και τα βόρεια προάστια της αθήνας και την πρωτεύουσα να μένει με απλή χιονόπτωση - πιθανόν και οριακή χιονόστρωση , σύμφωνα πάντα με το αρχείο.

1976: Στις 8-9 φεβρουαρίου σημειώνεται χιονοκακοκαιρία με χιονόστρωση ακόμα και μέσα στην πρωτεύουσα.

1978: 6-8 ιανουαρίου κύμα κακοκαιρίας με θύελλες στην Κρήτη και χιόνια μέχρι και τα βόρεια προάστια. Στην εφημερίδα "Καθημερινή " αναφέρεται χιονόστρωση και μέσα στην πρωτεύουσα την 9η μέρα του μήνα αυτού.

1981: 28-29 ιανουαρίου σημειώνεται ψυχρή εισβολή με χιόνια ακόμα και μέσα στο κέντρο της Αθήνα.

1982-1983: Iστορικός χειμώνας για τα ανατολικά προσήνεμα και την αττική καθώς και την κρήτη. Σημειώθηκαν αλλεπάλληλες ψυχρές εισβολές. Η πρώτη από αυτές παραμονή και ανήμερα της πρωτοχρονίας του 1983 με τις χιονοστρώσεις να απασχολούν και το κέντρο της Αθήνας (5-10 cm), ενώ τα χιόνια στα βόρεια προάστια έφτασαν σε σημαντικά ύψη. Το ίδιο και στις 28-29 ιανουαρίου του ίδιου έτους , ενώ ο φλεβάρης ήταν κατά διαστήματα ιδιαίτερα βαρύς τόσο για την αττική όσο και για την Κρήτη με παραθαλάσσιες περιοχές και των δύο περιοχών να ντύνονται στα λευκά (ιδιαίτερα στο διάστημα 18-21/02)

1985: Aν και φτωχό έτος γενικά για τα προσήνεμα, η εισβολής της 25ης φλεβάρη του έτους αυτού μόνο εξαιρετική μπορεί να χαρακτηριστεί , με τα χιόνια να φτάνουν μέχρι και σε νότιες περιοχές της νήσου της Κρήτης. Το σύστημα αν και είχε καλά συνοπτικά χαρακτηριστικά δεν είχε σημαντική διάρκεια, ωστόσο πρόλαβε να ντύσει και την πρωτεύουσα στα λευκά (10-15 cm) :


1991-1992: Στο ιστορικό 1987 δε θα αναφερθώ διότι δε συμπεριλαμβάνω τον μάρτη στην εν λόγω ανάλυση, ωστόσο θα αναφερθώ σε άλλον έναν ιστορικό χειμώνα με αλλεπάλληλες και πάλι ψυχρές εισβολές. Να αναφέρω τις σημαντικότερες από αυτές :

  • 8-9/12/91 με λίγα χιόνια ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας (5-10 πόντοι)
  • 26-27/91 και 29/12/91 με σημαντικές χιονοστρώσεις στα βόρεια προάστια
  • 01/01/1992 . Η πρωτοχρονιά αυτή βρίσκει τους κατοίκους της Αθήνας να αντικρίζουν λευκό τοπίο , με οριακή βέβαια χιονόστρωση εκεί , ενώ χιόνισε μετά από πολλά χρόνια στο Ηράκλειο της Κρήτης.
  • Όλος ο Φλεβάρης του 92 με σημαντικές χιονοεισβολές , η σημαντικότερη εκ των οποίων σημειώθηκε μεταξύ 20-24 φεβρουαρίου όπου τα χιόνια έφτασαν μέχρι και τα παραθαλάσσια της αττικής.

1994: Στις 2 Δεκεμβρίου χιονόστρωση στα βόρεια προάστια ( 5-10 πόντοι) και οριακή χιονόπτωση στο κέντρο της Αθήνας.



Εδώ τελειώνει το μεγάλο οδοιπορικό μας. Θα ακολουθήσει εύρεση μέσου αριθμού χιονιάδων και μεγάλων χιονιάδων της Αθήνας ανά έτος και ανά έτη. Καταρχάς να πούμε ότι - αν και είναι γνωστό- ο μήνας της Αθήνας αναφορικά με τα χιόνια είναι ο Φεβρουάριος. Ακολουθεί ο Ιανουάριος και τελευταίος είναι ο Δεκέμβριος. Επίσης να προσθέσω ότι είναι πιθανό να υπήρχαν και άλλα επεισόδια μέσα στον 20ο αιώνα με χιόνια μέχρι τα βόρεια προάστια, ωστόσο ήταν δύσκολο να γίνει συγκέντρωση όλων των δεδομένων του αρχείου από τόσο παλιά.


- Αναφορικά με τον αριθμό των ψυχρών εισβολών ανά έτος, οι οποίες συνέβησαν τους αμιγώς χειμερινούς μήνες και επηρέασαν με χιόνι τα βόρεια προάστια και απλή χιονόπτωση ή χιονόστρωση το κέντρο της Αθήνας, δηλαδή αναφέρομαι σε όλες τις ψυχρές εισβολές του 20ου αιώνα που επίφεραν χιονοστρώσεις σίγουρα από τα 300μ και πάνω και είτε ναι είτε όχι κάτω από τα 300μ, ο μέσος όρος είναι 0.48 ψυχρές εισβολές/έτος. Δηλαδή είναι περίπου 1 τέτοια ψυχρή εισβολή, όπως την όρισα άνωθεν, κάθε 2 χρόνια.

- Αναφορικά με τις ψυχρές εισβολές που συνέβησαν τους αμιγώς χειμερινούς μήνες και επίφεραν χιονόστρωση τουλάχιστον 2-5 εκατοστών στο κέντρο της Αθήνας κατά τον 20ο αιώνα, ο μέσος όρος είναι 0.327 χιονιάδες/έτος ή αλλιώς 1 ικανοποιητικός χιονιάς (όπως ορίστηκε ακριβώς άνωθεν ) κάθε 3.06 έτη.

- Αναφορικά με τους χιονιάδες του 20ου αιώνα που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ιστορικοί για την πρωτεύουσα, με σημαντικές χιονοστρώσεις (τουλάχιστον 15 cm) ακόμα και στο κέντρο της πόλης ένας μέσος ρυθμός είναι 0.178 ιστορικοί χιονιάδες/έτος ή αλλιώς 1 ιστορικός χιονιάς κάθε 5.61 χρόνια.


Για τους λόγους που έχω αναφέρει ήδη έχω εξαιρέσει από την ανάλυση χιονιάδες που συνέβησαν μήνα μάρτιο όπως αυτός του 87 αλλά και άλλους. Επίσης δεν έχω συμπεριλάβει την τελευταία και ιστορική δεκαετία καθώς δεν ανήκει στον 20ο αιώνα. Όπως και να χει η παραπάνω καιρική ιστορία είναι απόλυτα ενδεικτική της κατάστασης και τα νούμερα που παραθέτω στο τέλος μπορούν να δώσουν μια αρκετά σαφή εικόνα του κάθε πότε ακριβώς χιονίζει στην Αθήνα. Ίσως δείτε κάποια κενά στην ανάλυση μου τα οποία θα σας παραξενέψουν όπως π.χ. το γεγονός ότι η Αθήνα κατά μέσο όρο έχει πάνω από μια μέρα χιονόπτωσης ανά έτος. Η συγκεκριμένη ανάλυση δε το αναιρεί αυτό, απλώς επικεντρώνεται στη συχνότητα των ψυχρών εισβολών, όπου μια ψυχρή εισβολή μπορεί να διαρκέσει από 1 έως και 5 ημέρες. Τέλος να αναφέρω ότι δεν είναι απαραίτητο να χιόνισε στην Αθήνα και τα βόρεια προάστια να είχαν ικανοποιητική χιονόστρωση, μπορεί να συνέβη αυτό για λίγες ώρες σε όλο το νομό χωρίς να έχουμε πουθενά ικανοποιητική χιονόστρωση. Για ευνόητους λόγους λοιπόν έχουν παραλειφθεί από την ανάλυση αυτά τα επεισόδια.

Αν θελήσουμε τώρα να μετατοπίσουμε το διάστημα μελέτης μας κατά μια δεκαετία, δηλαδή ξεκινώντας από το 1910 και φτάνοντας μέχρι και το 2010, τότε οι αντίστοιχοι μέσοι όροι διαφοροποιούνται λόγω της ιδιαίτερα χιονοφόρας δεκαετίας που μας πέρασε. Πιο συγκεκριμένα :

- O μέσος όρος ψυχρών εισβολών με ή χωρίς χιονόστρωση στο κέντρο της πόλης κατά τους αμιγώς χειμερινούς μήνες γίνεται 0.54 χιονιάδες / έτος ή 1 χιονιάς κάθε 1.85 έτη.

- Ο μέσος όρος ικανοποιητικών χιονιάδων στην Αττική κατά τους αμιγώς χειμερινούς μήνες (χιονόστρωση τουλάχιστον 2-5 cm μέσα στην πόλη) γίνεται 0.366 ικανοποιητικοί χιονιάδες/έτος ή 1 ικανοποιητικός χιονιάς κάθε 2.73 έτη.

- Ο μέσος όρος ιστορικών χιονιάδων στην αττική κατά τους αμιγώς χειμερινούς μήνες γίνεται 0.208 / έτος ή 1 ιστορικός χιονιάς κάθε 5 χρόνια.


Τέλος να σημειωθεί πως οι πιο χιονοφόρες δεκαετίες για τον νομό κατά τον 20ο αιώνα ήταν η δεκαετία 1920-1930 (με το διάστημα 1926-1934 να είναι ιδιαίτερα χιονοφόρο) καθώς και η δεκαετία 1980-1990. Ακολουθούν οι δεκαετίες 1950-1960 και 1960-1970 με σημαντικές ψυχρές εισβολές αλλά 2 ουσιαστικά ιστορικούς χιονιάδες (το 1956 και το 1964). Η πιο άχιονη δεκαετία ήταν ως γνωστόν η δεκαετία 1990-2000, παρά τους ιστορικούς χιονιάδες του 1992.



OΨΙΜΕΣ ΕΙΣΒΟΛΕΣ

Θα γίνει τώρα μια ειδική μνεία στις ψυχρές εισβολές που έλαβαν χώρα κατά το μήνα μάρτιο ή απρίλιο και οι οποίες έδωσαν απλή χιονόπτωση ή και χιονόστρωση στο κέντρο της Αθήνας. Θα επιχειρηθεί ένας νέος μέσος όρος χιονιάδων ανά έτος μετά και την προσθήκη αυτών των εισβολών ώστε να έχουμε μια συνολική εικόνα του χειμώνα, ο οποίος μπορεί ημερολογιακά να τελειώνει 28 Φεβρουαρίου αλλά πρακτικά τελειώνει περίπου στις 21 μαρτίου με την έλευση της εαρινής ισημερίας.



1902 : Ψυχρή εισβολή σημειώνεται στις 14-16 μαρτίου με αρκετά ψυχρά χαρακτηριστικά , ικανά να ντύσουν στα λευκά και την πρωτεύουσα, ωστόσο οι χιονοστρώσεις ήταν γενικά ασήμαντες λόγω σχετικής απουσίας φαινομένων.



1913 : Πολικές θερμοκρασίες σημειώνονται στα ανατολικά της χώρας στις 3 και 4 μαρτίου αυτού του μήνα καθώς και λίγες χιονοπτώσεις μέχρι και το κέντρο της Αθήνας δεδομένης της θερμοκρασίας στα 850 hPa και του πάχους ατμοσφαιρικού στρώματος των 1000/500hPa ( περίπου 530-532 dam). Είναι πιθανό να σημειώθηκε και οριακή χιονόστρωση.





1928 : Ψυχρή εισβολή λαμβάνει χώρα μεταξύ 17 και 21 μαρτίου με πιθανή μέρα χιονόπτωσης στο κέντρο της Αθήνας μόνο την 20η του μήνα. Αν και γενικά τα φαινόμενα πιθανότατα ήταν λίγα , μπορεί να ενταχθεί στους μίνι χιονιάδες της αττικής με χιόνια στα βόρεια προάστια.



1943: Κακοκαιρία στις 24 Μαρτίου στην οποία σύμφωνα με το αρχείο είναι πιθανό να σημειώθηκε χιονόστρωση στα βόρεια προάστια και απλή χιονόπτωση στο κέντρο της πρωτεύουσας (532 dam , -6 με -8 β. κελσίου στα 850 hPa, -28 β. κελσίου στα 500 hPa (απόκλιση +- 3 β΄. κελσίου). Ιδού και η συνοπτική κατάσταση της ατμόσφαιρας :



1949 : 3-4 μαρτίου του έτους αυτού σημειώνεται ψυχρή εισβολή στον ελλαδικό χώρο η οποία πιθανότατα εξελίχθηκε σε μετεωρολογική βόμβα, όπως μπορεί κανείς να δει στο αρχείο των συνοπτικών χαρτών. Τα χιόνια στη βόρεια και κεντρική ελλάδα άφθονα , όπως και οι καταιγίδες στα νότια νησιωτικά και παραθαλάσσια τμήματα, ενώ φαίνεται πως τελικά χιόνισε για λίγο και μέσα στην πρωτεύουσα, καθώς και μέσα στην πόλη των Χανίων σύμφωνα με το crete weather :




1957 : 2-3 μαρτίου σημειώνεται ψυχρή εισβολή με χαμηλό στο νοτιοανατολικό αιγαίο και χιόνια στα πεδινά των ανατολικών προσήνεμων. Η κακοκαιρία ικανοποιεί την πρώτη συνθήκη κατά ζιακόπουλο για χιονόπτωση μέσα στην πρωτεύουσα με 526-530 dam , -6 με -7οC στα 850mb και υποστήριξη κάτω από -30οC . Eίναι πιθανό να σημειώθηκε και χιονόστρωση μέσα στην πόλη στις 3 του μηνός λόγω της διάρκειας των φαινομένων ( >24 ώρες) :




1972 : Στις 13-14 του μήνα σημειώνεται ψυχρή εισβολή η οποία ντύνει στα λευκά τα βόρεια προάστια της Αθήνας καθώς και περιοχές με σχετικά χαμηλό υψόμετρο στην κρήτη , ενώ οι τιμές των παραμέτρων ενδιαφέροντος της κακοκαιρίας ικανοποιούν τη δεύτερη συνθήκη κατά ζιακόπουλο για χιονόπτωση μέσα στην πόλη της Αθήνας- χωρίς χιονόστρωση. (532-534 dam , -7 με -9 στα 850hPa και υποστήριξη περίπου -27 oC) :







1977: Στις 2-3 μαρτίου του έτους αυτού διαμορφώνονται συνθήκες χιονοκακοκαιρίας στα ανατολικά προσήνεμα με την πρωτεύουσα να ντύνεται στα λευκά ( αναφέρεται χιονόστρωση 5-10 cm μέσα στο κέντρο της πόλης κατά την 3/03/77). Ιδού η συνοπτική κατάσταση της τροπόσφαιρας κατά την 2η μέρα του μήνα αυτού την 12η μεσημβρινή :




1983 : Σε συνέχεια του μεγαλειώδους χειμώνα του έτους αυτού σημειώνεται ψυχρή εισβολή κατά την 4η και 5η μαρτίου , με τα χιόνια να κάνουν την εμφανισή τους μέχρι και τα βόρεια προάστια της αθήνας και την πρωτεύουσα να μένει με απλή χιονόπτωση( ίσως και πασπάλισμα τη νύχτα της 5ης μαρτίου)

1987 : O μεγαλειώδης μάρτης αυτός είχε τα περισσότερα χιόνια πανελλαδικώς από κάθε άλλον μάρτη αυτού του αιώνα. Τα χιόνια δεν έλειψαν και από την πρωτεύουσα , όπου χιόνιζε κατά διαστήματα για μία βδομάδα, με τις σημαντικότερες ημερομηνίες χιονόστρωσης μέσα στο κέντρο της πόλης να είναι :
  • 5/03
  • 7/03
  • 9-10/03 όπου σημειώθηκε η σημαντικότερη όλων μέσα στην πόλη
  • 12/03

Το χιόνι κάλυπτε τα βόρεια προάστια της πόλης επί ένα 10ημέρο συνεχόμενα, περίπου δηλαδή όσο διήρκεσαν και οι πολικές θερμοκρασίες στο νομό ( μονίμως μεταξύ -7 και -11 oC στα 850 hPa δηλαδή ολικό παγετό από τα 300μ και πάνω) ενώ και το κέντρο της πόλης είχε καλυφθεί από ένα σημαντικού πάχους στρώμα χιονιού , ιδιαίτερα την 10η του μήνα. Όσον αφορά τη νήσο της Κρήτης, υπήρξαν αλλεπάλληλες χιονοπτώσεις και διακοπτόμενες χιονοστρώσεις μέχρι και τα παραθαλάσσια τμήματα. Ιστορικές είναι και οι καταγραφές από άλλες πόλεις της χώρας, όπως στο βόλο και τη χαλκίδα, όσον αφορά το ύψος του χιονιού.

1997 : Mπαίνει σφήνα αυτή η χρονιά για μία από τις οψιμότερες ψυχρές εισβολές στην ελλάδα, την 7η και 8η απριλίου του μήνα αυτού, με χιόνια στα βόρεια προάστια της Αθήνας και απλή χιονόπτωση μέσα στο κέντρο της πόλης , η οποία επιβεβαιώνεται από τις συνθήκες κατά ζιακόπουλο και τα δεδομένα του αρχείου (<528 dam , <-31οC στα 500 hPa και -6οC στα 850 hPa)

1998 : Στην εθνική επέτειο της 25ης μαρτίου καθώς και την παραμονή της ημέρας αυτής σημεώνεται ψυχρή εισβολή με χιονοπτώσεις στα βόρεια προάστια της Αθήνας , χιονοστρώσεις από τα 300-350μ και πάνω και νιφαδόπτωση και στο κέντρο της πόλης. Παρότι στο αρχείο δε φαίνεται ξεκάθαρα αυτή η κακοκαιρία, προφανώς πρόκειται για λάθος του αρχείου το οποίο οφείλεται στην οριζόντια απόκλιση, καθώς υπάρχουν αδιάσειστα καταγεγραμμένα στοιχεία για εκείνη τη μέρα.

Έτσι τελειώνει το οδοιπορικό και στις όψιμες εισβολές , το οποίο αποδεικνύει ότι ο χειμώνας δε τελειώνει το φλεβάρη και δη στην Αθήνα μας. Μάρτης- γδάρτης αρκετές χρονιές με αποκορύφωμα τον ιστορικό "γδάρτη" του 1987. Με βάση λοιπόν και αυτά τα στοιχεία, οι μέσοι όροι ψυχρών εισβολών , ικανοποιητικών αλλά και ιστορικών χιονιάδων κατά τον 20ο αιώνα διαμορφώνονται ως εξής :


-0.188 ιστορικοί χιονιάδες/ έτος ή 1 ιστορικός χιονιάς ( χιονόστρωση τουλάχιστον 15 cm στο κέντρο της πόλης) ανά 5.31 έτη.


Οι αντίστοιχοι μέσοι όροι προσθέτοντας την τελευταία δεκαετία (2001-2010) και αφαιρώντας τη δεκαετία 1901-1910 είναι :
  1. 0.69 ψυχρές εισβολές / έτος ή 1 ψυχρή εισβολή ανά 1.45 έτη
  2. 0.426 ικανοποιητικοί χιονιάδες / έτος ή 1 ικανοποιητικός χιονιάς ανά 2.35 έτη
  3. 0.218 ιστορικοί χιονιάδες / έτος ή 1 ιστορικός χιονιάς ανά 4.59 έτη.